Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới WHO, vào năm 2015, dị tật bẩm sinh là nguyên nhân gây ra cái chết của 2.68 triệu trẻ em trong giai đoạn sơ sinh trên toàn thế giới. (Nguồn: Các nguyên nhân gây tử vong ở trẻ em giai đoạn 2000-2015). Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này có thể kể đến như: do gene, do tác động từ môi trường, nền kinh tế kém phát triển, do thiếu hụt chất dinh dưỡng… Trong số đó, thiếu hụt dinh dưỡng là nguyên nhân hàng đầu gây ra rất nhiều dị tật bẩm sinh, phổ biến gồm:
Thiếu hụt dưỡng chất là nguyên nhân hàng đầu gây ra nhiều dị tật bẩm sinh ở trẻ em
- Bệnh tim bẩm sinh: Có thể bao gồm khuyết tật van tim, các lỗ hổng trong thành tim và thậm chí là cả suy tim.
Nguyên nhân: Các dị tật bẩm sinh liên quan đến tim do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm thiếu vitamin B2 (riboflavin) và vitamin B3 (niacin)
- Tật nứt bụng: Thành bụng của bé có thể bị nứt hoặc rách, một phần ruột (và đôi khi cả những bộ phận khác như gan, dạ dày có thể nằm ngoài ổ bụng thông qua lỗ này.
Nguyên nhân: Thiếu kẽm trong thai kỳ. Ngoài ra thiếu kẽm cũng gây ra tình trạng sinh non, chuyển dạ kéo dài và làm suy giảm hệ miễn dịch
- Thoát vị cơ hoành bẩm sinh: Có một lỗ nhỏ ở cơ hoành (cơ phân tách giữa ngực với bụng) và các cơ quan trong bụng có thể chui qua lỗ này vào khoang ngực và chèn ép mô phổi, ngăn chúng phát triển bình thường.
Nguyên nhân: Do mẹ bổ sung thiếu vitamin B12, vitamin E, canxi, selen hoặc vitamin A (Retinol)
- Sứt môi và hở hàm ếch: Là dị hình bẩm sinh xảy ra do các mô ở môi và/hoặc vòm miệng của thai nhi không phát triển cùng với sự phát triển của thai kỳ, khiến cho trẻ không có đủ mô ở miệng và mô này không kết hợp với nhau thích hợp để hình thành vòm miệng
Nguyên nhân: Thiếu vitamin A hoặc vitamin B6
- Khuyết tật ống thần kinh: Xảy ra khi 2 đầu của ống thần kinh không đóng lại, khiến cho hệ thần kinh của thai nhi phát triển không bình thường. Các dạng dị tật ống thần kinh phổ biến gồm có tật nứt đốt sống, tật thoái vị não, màng não… và nghiêm trọng nhất là tật vô sọ. Trẻ bị tật vô sọ thường chết sau sinh vài giờ hoặc vài ngày.
Nguyên nhân: Thiếu acid folic và vitamin B12
- Mù: Mẹ bổ sung thiếu vitamin A trong thai kỳ có thể dẫn đến chứng mù hoặc các vấn đề về mắt khác.
- Bại não (Liệt não): Chứng bại não ảnh hưởng đến sự kiểm soát các vận động cũng như tư thế. Trẻ bại não thường có kèm theo các tình trạng bệnh khác như vấn đề chậm trí, rối loạn khả năng học tập, động kinh, và những vấn đề về thị giác, thính giác, ngôn ngữ.
Nguyên nhân: Thiếu magie
Ngoài các dị tật bẩm sinh trên thì việc thiếu hụt một số chất dinh dưỡng nhất định cũng là nguyên nhân gây ra các vấn đề sức khỏe ở trẻ. Ví dụ, mẹ bầu thiếu sắt trong thai kỳ thì con sinh ra sẽ có nguy cơ cao bị thiếu máu thiếu sắt. Hoặc trong trường hợp mẹ bổ sung thiếu canxi thì trẻ có thể bị còi xương và sức khỏe của mẹ cũng bị suy yếu.
Để ngăn ngừa và giảm thiểu tối đa nguy cơ thai nhi mắc các dị tật bẩm sinh và các vấn đề sức khỏe này, phụ nữ cần đảm bảo cơ thể luôn nhận được đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng cần thiết trong từng giai đoạn của thai kỳ. Các chị em có thể làm được điều này bằng cách xây dựng cho mình một chế độ ăn đủ chất và hợp lý với 4 nhóm thực phẩm gồm: Nhóm tinh bột, nhóm chất đạm, nhóm chất béo và cuối cùng là nhóm vitamin, khoáng chất và chất xơ.
Mẹ bầu cần xây dựng cho mình một chế độ ăn đủ chất và khoa học
Trong đó, bạn cần đặc biệt quan tâm lựa chọn các thực phẩm chứa những chất quan trọng dưới đây:
- Acid Folic: Giúp giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh do khiếm khuyết ống thần kinh, Acid Folic có nhiều trong sữa, thực phẩm có nguồn gốc động vật, các loại rau có màu xanh thẫm, đậu bắp, măng tây, súp lơ, đậu,… các loại hoa quả như cam, bơ…
- Sắt: Cần thiết để sản xuất tế bào máu, vận chuyển oxi. Sắt có nhiều trong gan lợn, gà, lòng đỏ trứng gà, các loại thịt đỏ, nghêu, sò, tôm, cá…rau củ quả như đậu, đỗ…
- Canxi: là dưỡng chất quan trọng trong việc bảo vệ hệ xương của mẹ và hình thành xương, răng của trẻ. Canxi có nhiều trong sữa và các sản phẩm từ sữa, hải sản…
- Các vitamin A, C, D, E, K và các vitamin nhóm B đều rất cần thiết cho cả mẹ bầu và thai nhi.
- I ốt: quan trọng để trẻ phát triển hoàn thiện não bộ. I ốt có nhiều trong tảo bẹ, các loại cá biển và động vật có vỏ cứng ở biển, trứng, sữa, các loại thịt,..
- Omega-3: là một loại acid béo chưa bão hòa vô cùng cần thiết cho sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ. Tuy nhiên cơ thể người lại không tự sản xuất được Omega-3, vì vậy phụ nữ mang thai cần bổ sung loại acid béo này thông qua chế độ ăn uống với các thực phầm giàu Omega-3 như dầu cá, cá hồi, cá mòi, cá ngừ, trứng, đậu hũ, sữa đậu nành…
Tuy nhiên, có một thực tế là chế độ ăn của các thai phụ hiếm khi đảm bảo bổ sung được đầy đủ các chất dinh dưỡng này. Đấy là chưa kể một số nguyên nhân khác như chứng ốm nghén đầu thai kỳ khiến mẹ bầu không ăn uống được nhiều, dẫn đến việc cơ thể thiếu hụt dinh dưỡng. Vì thế, chị em phụ nữ nên cân nhắc đến việc sử dụng các loại viên uống bổ sung dành cho bà bầu ngay từ khi bắt đầu có ý định mang thai.
