Acid folic hay còn gọi là vitamin B9 là một vitamin thiết yếu của cơ thể giúp cho quá trình hình thành tế bào mới. Nó thuộc nhóm vitamin tan trong nước và hấp thụ hoàn toàn ở ruột non. Acid folic có vai trò quan trọng trong cơ thể giúp sản sinh và duy trì các tế bào mới. Nó là thành phần không thể thiếu đối với quá trình tạo máu.
Nhu cầu acid folic ở mỗi đối tượng lại khác nhau. Đối với người trưởng thành và trẻ em trên 4 tuổi thì liều lượng khuyến cáo bổ sung hàng ngày là 0,4mg. Đặc biệt, nhu cầu về acid folic tăng cao ở phụ nữ có thai và cho con bú với 0,8mg. Khi đi thăm khám sản phụ khoa, các bà bầu thường được bác sĩ khuyên bổ sung acid folic và sắt trước, trong và sau khi mang thai.
Với phụ nữ mang thai thì việc bổ sung acid folic rất quan trọng vì acid folic giúp cho bào thai được khỏe mạnh, tránh được các biến cố khi mang thai và các bệnh dị tật bẩm sinh. Ngoài ra, acid folic còn gia tăng quá trình tạo sữa, chống mệt mỏi khi mang thai,...
Tác dụng của axit folic với bà bầu rất quan trọng. Nếu thiếu axit folic trong quá trình mang thai sẽ dẫn đến nhiều nguy cơ cho cả bà mẹ lẫn thai nhi:
Tình trạng thiếu máu hồng cầu to, giảm sức đề kháng, tăng các phản ứng stress.
Có thể xảy ra các biến chứng bong nhau non, thai chết lưu, tiền sản giật,...
Tăng nguy cơ sinh non, suy dinh dưỡng bào thai, nguy cơ khiếm khuyết ống thần kinh,...
Sắt là nguyên tố vi lượng không thể thiếu trong cơ thể con người, là thành phần cấu tạo nên hemoglobin của hồng cầu.
Sắt trong cơ thể có tác dụng:
Giúp vận chuyển Oxy và cacbonic giúp cho các tế bào được hoạt động một cách bình thường.
Tăng cường hệ miễn dịch chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn và virus.
Sản xuất và cung cấp năng lượng cho cơ thể từ các tế bào.
Tăng cường trí nhớ và khả năng tập trung trí tuệ….
Vai trò của sắt cho bà bầu:
Ngăn ngừa nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt
Làm giảm các triệu chứng mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, rụng tóc, biểu hiện của nghén khi mang thai,....
Ngăn ngừa các nguy cơ: suy dinh dưỡng bào thai, đẻ non, nhiễm trùng sau sinh, các tai biến sản khoa,...
Hiện nay, trên thị trường các sản phẩm có chứa sắt thường có thêm thành phần là acid folic khiến cho nhiều người thắc mắc: Liệu acid folic có phải là sắt?
Thực chất thì acid folic và sắt là hai chất hoàn toàn khác nhau. Chúng có cấu tạo hóa học và cơ chế tác dụng khác nhau. Tuy nhiên, cả hai chất này đều giúp tăng quá trình tạo máu, cùng phối hợp với vitamin B12 giúp điều trị bệnh thiếu máu nên chúng được phối hợp chung trong một chế phẩm.
Để làm rõ hơn vấn đề axit folic có phải là sắt không, dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa 2 dưỡng chất này, giúp mẹ dễ hình dung hơn về sự khác biệt giữa axit folic và sắt:
|
Tiêu chí |
Axit Folic |
Sắt |
|
Bản chất |
Là vitamin nhóm B với khả năng hòa tan trong nước. |
Là một khoáng chất thiết yếu tham gia vào nhiều chức năng sinh học của cơ thể. |
|
Hấp thu và phân bố |
- Được hấp thu chủ yếu ở phần hỗng tràng và phần trên tá tràng, sau đó vào máu. |
Hấp thu tại dạ dày và tá tràng, phân bố vào máu. Được dự trữ trong gan, lách, tủy xương dưới dạng ferritin. |
|
Chuyển hóa |
Khi vào cơ thể, được chuyển đổi thành dạng hoạt động là tetrahydrofolic để thực hiện các chức năng cần thiết. |
Sau khi hấp thu, được chuyển thành sắt hóa trị ba và được lưu trữ ở dạng ferritin. |
|
Chức năng trong cơ thể |
Tham gia vào quá trình tổng hợp DNA, các acid amin, chất dẫn truyền thần kinh và hỗ trợ hình thành tế bào máu mới. |
Góp phần sản xuất hemoglobin, vận chuyển oxy, hỗ trợ hệ miễn dịch và đóng vai trò trong phát triển trí não của trẻ. |
|
Hậu quả khi thiếu hụt |
Có thể gây thiếu máu hồng cầu khổng lồ, tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh ở thai nhi và rối loạn tổng hợp DNA. |
Thiếu sắt gây thiếu máu, mệt mỏi, giảm trí nhớ và chậm phát triển ở trẻ nhỏ. |
|
Có trong thực phẩm nào |
Nhiều trong rau lá xanh (cải bó xôi, súp lơ), đậu các loại, trái cây (cam, dâu tây), ngũ cốc nguyên cám, mầm lúa mì... |
Có mặt nhiều trong thịt đỏ, gan động vật, lòng đỏ trứng, rau xanh đậm, đậu đỏ và các loại hải sản. |
Axit folic không phải là sắt. Vậy uống sắt và axit folic cùng lúc được không? Sắt và axit folic không cản trở hấp thu lẫn nhau, do đó hoàn toàn có thể bổ sung đồng thời. Việc bổ sung song song giúp hỗ trợ quá trình tạo tế bào máu, phục hồi sức khỏe mẹ bầu, đồng thời cải thiện chất lượng sữa mẹ sau sinh. Uống cả hai dưỡng chất cùng lúc còn giúp mẹ bầu tiết kiệm thời gian, duy trì thói quen uống thuốc đều đặn, đảm bảo hiệu quả bổ sung vi chất.
Xem thêm:
Lượng acid folic cần thiết cho bà bầu là bao nhiêu?
Để quá trình bổ sung sắt và axit folic khi mang thai được hiệu quả, bạn có thể tham khảo thêm một số cách sau:
Việc bổ sung vi chất từ thực phẩm là nền tảng quan trọng trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Dưới đây là những nguồn thực phẩm giàu axit folic và sắt mẹ bầu nên ưu tiên:
- Thực phẩm giàu axit folic: Đậu Hà Lan, đậu nành xanh, rau diếp cá, măng tây, bơ, cải thìa, sữa, phô mai, trứng, gan động vật,…
- Thực phẩm giàu sắt: Sắt heme như thịt đỏ, gan, hải sản (dễ hấp thu hơn), Sắt non-heme có ở các loại hạt, đậu, ngũ cốc, rau lá xanh đậm như cải bó xôi, cải xoăn,…
Xem thêm:
Tuy nhiên, chế độ ăn thông thường khó đáp ứng đủ nhu cầu sắt và axit folic trong thời kỳ mang thai. Do đó, mẹ bầu nên kết hợp bổ sung bằng viên uống tổng hợp chuyên biệt, vừa đảm bảo hiệu quả vừa an toàn cho sức khỏe.
Một số tiêu chí lựa chọn sản phẩm bổ sung tốt:
Bổ sung đúng cách sẽ giúp mẹ bầu tối ưu lợi ích và hạn chế rủi ro. Dưới đây là một số lưu ý mẹ cần cần quan tâm gồm:
- Ưu tiên chọn viên sắt và axit folic hữu cơ, dễ hấp thu, ít tác dụng phụ để giảm nguy cơ táo bón, buồn nôn và các rối loạn tiêu hóa thường gặp khi mang thai.
- Nhu cầu của mẹ bầu cao gấp nhiều lần người bình thường, vì vậy nên hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn liều lượng phù hợp với từng giai đoạn thai kỳ.
- Không nên uống vào buổi tối để tránh tình trạng táo bón, nóng trong, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và sức khỏe hệ tiêu hóa.
- Có thể uống cùng nước cam, nước chanh hoặc nước lọc để tăng khả năng hấp thu, đặc biệt nhờ vitamin C hỗ trợ chuyển hóa sắt.
- Không uống với trà xanh, do chứa tanin có thể làm giảm hấp thu sắt và axit folic.
- Kiểm tra nguồn gốc, hạn sử dụng, thành phần, hàm lượng trước khi sử dụng để đảm bảo bổ sung đủ và an toàn cho cơ thể.
- Tránh dùng trong vòng 1–2 giờ sau khi uống thuốc kháng acid, ăn trứng, bánh mì, uống cà phê… vì gây cản trở hấp thu.
- Sau khi uống, nên ngồi nghỉ 30 phút, không nằm ngay để hạn chế buồn nôn và trào ngược.
Sau bài viết trên chắc hẳn bạn đã biết được Axit folic có phải là sắt không. Đây là hai dưỡng chất khác nhau và vô cùng cần thiết cho thai kỳ. Để tìm hiểu thêm thông tin về sản phẩm hoặc tham khảo các cẩm nang chăm sóc sức khỏe thai kỳ, hãy truy cập ngay website Avisure nhé!
Xem thêm:
Thuốc sắt cho bà bầu nên uống khi nào trong ngày là tốt nhất?