Vitamin A là một loại vitamin tan trong dầu, khi vào cơ thể sẽ dự trữ tại gan nếu dư thừa. Vitamin A có 2 dạng chính, đó là:
- Dạng retinol hay còn gọi là dạng hoạt tính, có nhiều trong động vật.
- Dạng thứ 2 là beta- caroten có nhiều trong thực vật, dạng này cần chuyển hóa thành retinol thì cơ thể mới hấp thu được.
Bà bầu uống vitamin A đúng liều lượng và đúng cách sẽ không gây hại cho sức khỏe. Mặt khác, bổ sung vitamin A thường xuyên còn rất có lợi cho sức khỏe, nhất là đối với mẹ bầu. Tác dụng của vitamin A cho bà bầu có thể kể đến như:
- Bảo vệ mắt, tăng thị lực: Nếu mẹ thiếu vitamin A, mắt mẹ sẽ nhìn mờ, nghiêm trọng hơn là thoái hóa điểm vàng, gây mù. Với thai nhi, đôi mắt con sẽ không phát triển hoàn thiện được, chức năng nhìn bị suy giảm hoặc có thể nguy cơ mù bẩm sinh.
- Tăng cường miễn dịch: Vitamin A giúp tăng miễn dịch cho mẹ và con, hạn chế sự xâm nhập của vi khuẩn gây bệnh.
- Giảm viêm: vitamin A hoạt động như một chất chống oxy hóa, giúp mẹ giảm số lượng các gốc tự do có hại, ngăn ngừa tình trạng viêm.
- Giảm mụn trứng cá: Làn da đẹp cho mẹ do có tính chống viêm nên vitamin A còn được dùng để ngăn ngừa mụn trứng cá hiệu quả.
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), phụ nữ mang thai cần khoảng 800 mcg vitamin A mỗi ngày (1 IU = 0.3 mcg), trong khi mẹ đang trong giai đoạn cho con bú cần 850 mcg/ngày để đảm bảo sức khỏe và hỗ trợ sự phát triển của bé. Lượng vitamin A này có thể được cung cấp thông qua chế độ ăn uống cân bằng hoặc theo chỉ định của bác sĩ nếu có dấu hiệu thiếu hụt.
Một số nguồn bổ sung vitamin A tốt mà các mẹ có thể tham khảo là:
- Gan bò: Nguồn thực phẩm giàu vitamin A nhất là gan động vật, đặc biệt là gan bò. Chỉ 85g gan bò xào, các mẹ đã cung cấp cho mình 6.58 mcg vitamin A. Ngoài ra gan còn là nơi dự trữ của sắt, vitamin B12, folat rất tốt cho mẹ và thai nhi, ngăn ngừa các bệnh về thiếu máu.
- Dầu gan cá: Một thìa canh dầu gan cá tuyết đã bổ sung cho mẹ bầu 4.08 mcg vitamin A. Đây còn là nguồn chứa Omega 3 dồi dào, rất cần thiết cho sự phát triển não bộ của bé.
- Các loại củ quả màu đỏ: các loại này đều là nguồn chứa vitamin A khổng lồ, các mẹ có thể lựa chọn, thay đổi món mỗi ngày để tránh tình trạng bị ngán. Một số loại củ quả điển hình là gấc, cà chua, cà rốt, ớt...
Các loại sữa bầu đều được nhà sản xuất tính toán hàm lượng vitamin thiết yếu, đảm bảo cung cấp đủ nhu cầu của mẹ bầu. Chỉ cần một ly sữa mỗi ngày, mẹ đã có 10- 14% lượng vitamin A cho cơ thể theo khuyến cáo của Bộ Y Tế.
Tuy nhiên sữa có rất nhiều loại, các mẹ cần chú ý tìm hiểu kỹ về nguồn gốc, xuất xứ và thành phần mỗi loại. Nên tham khảo ý kiến chuyên gia để lựa chọn được sản phẩm phù hợp.
Hiện nay, các loại vitamin cho bà bầu dạng tổng hợp chứa vitamin A, từ nhập khẩu đến hàng nội, do đó mẹ bầu không khỏi băn khoăn khi lựa chọn các sản phẩm đó. Dưới đây là một số sản phẩm có hàm lượng vitamin A đủ đáp ứng nhu cầu mẹ bầu.
+ Nature Made Prenatal Multi +DHA: sản phẩm này có nguồn gốc từ Mỹ, 1 hộp gồm 150 viên. hàm lượng vitamin A trong 1 viên là 2567UI. Ngoài ra sản phẩm còn bổ sung các loại dưỡng chất cần thiết khác, hỗ trợ thai nhi phát triển tốt. Tuy nhiên sản phẩm nhập ngoại nên mẹ bầu có thể mua phải hàng giả, hàng nhái.
+ Avisure mama: Đây là sản phẩm do Việt Nam sản xuất với công nghệ tiên tiến, nguyên liệu, quy trình sản xuất đảm bảo chất lượng, đã được Bộ Y Tế chứng nhận. Hàm lượng vitamin A trong 1 viên nang mềm là 2000UI. Các mẹ có thể yên tâm lựa chọn sản phẩm này dùng, bởi Avisure mama không có bất kỳ tác dụng phụ nào. Được Bộ Y Tế kiểm soát nên hạn chế được hàng giả, hàng nhái.
+ Obimin Plus: Đây là thuốc được bán phổ biến dành cho các mẹ bầu. Với hàm lượng vitamin A trong 1 viên là 3000UI. Các mẹ có thể dễ dàng mua sản phẩm này ở các nhà thuốc mà không sợ hàng giả, hàng nhái. Tuy nhiên hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi mua bất kỳ sản phẩm nào, tránh trường hợp không mong muốn xảy ra.
Dưới đây là một số lưu ý quan trọng để đảm bảo bổ sung vitamin A cho bà bầu đúng cách:
- Tránh sử dụng quá liều: Không nên uống thuốc hoặc thực phẩm chức năng bổ sung vitamin A nếu mẹ bầu thường xuyên ăn gan động vật và các thực phẩm chứa nhiều vitamin A. Nếu bổ sung hàm lượng vitamin A cho bà bầu quá liều có thể gây ra nhiều biến chứng quan trọng cho cả mẹ và bé.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Cần đến bác sĩ để được tư vấn hàm lượng Vitamin A cần thiết dựa trên nhu cầu thực tế của mẹ dựa trên tình trạng mẹ và bé cũng như lượng thực phẩm mẹ nạp vào hàng ngày.
- Cân bằng chế độ ăn uống: Không nên tiêu thụ quá nhiều một loại thực phẩm chứa vitamin A mà cần đa dạng hóa nguồn dinh dưỡng để tránh dư thừa.
- Dựa trên từng giai đoạn thai kỳ: Hàm lượng vitamin A cần thiết có thể thay đổi tùy theo độ tuổi và giai đoạn mang thai, vì vậy mẹ bầu cần tham khảo chuyên gia để có chế độ ăn uống phù hợp.
Dưới đây là một số câu hỏi nhiều người thường băn khoăn khi bổ sung Vitamin A cho bà bầu:
Bà bầu lỡ uống vitamin A liều cao có thể gặp một số tác dụng phụ nguy hiểm cho mẹ và gây ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của thai nhi. Bổ sung vitamin A quá liều là nguyên nhân gây dị tật bẩm sinh ở thai nhi. Một số dấu hiệu thừa vitamin A ở bà bầu có thể gặp như:
- Rụng tóc
- Nứt môi
- Khô da
- Yếu xương
- Đau đầu dữ dội
- Giảm thị lực.
- Buồn nôn, nôn mửa dữ dội
- Thậm chí hôn mê
Vì vậy, bà bầu nên bổ sung lượng vitamin A đúng theo khuyến cáo từ bác sĩ, tuyệt đối không dùng quá liều. Nếu lỡ có uống vitamin A quá liều thì hãy đến gặp bác sĩ ngay để được hướng dẫn cách xử trí phù hợp.
Vitamin A gây dị tật thai nhi nếu bổ sung quá mức. Theo khuyến cáo, nhu cầu vitamin A cho bà bầu mỗi ngày là 800mcg. Nếu lượng bổ sung vượt quá 10.000 IU (tương đương 3000mcg vitamin A) thì được coi là quá mức và khả năng cao sẽ gây dị tật thai nhi.
Một số dị tật bẩm sinh do thừa vitamin A gồm:
- Hở hàm ếch, hở vòm miệng: Ảnh hưởng đến khả năng nói và thẩm mỹ của trẻ.
- Não úng thủy: Gây mất cân bằng sự hình thành và hấp thu dịch não tủy.
- Dị tật tim: Trẻ dễ mắc các bệnh lý về tim như hở van tim, thiếu vách ngăn tim.
- Vấn đề sinh sản: Ở bé trai, có thể gây dị tật tinh trùng; ở bé gái, có thể dẫn đến không có tử cung.
- Rối loạn thị giác: Trẻ bị quáng gà, suy giảm thị lực hoặc mù bẩm sinh.
Vitamin A là loại vitamin được lưu trữ lâu trong cơ thể, đặc biệt là ở gan. Nếu mẹ bầu đã uống vitamin A liều cao trước khi mang thai, lượng tồn dư có thể ảnh hưởng đến thai nhi trong giai đoạn đầu phát triển. Nếu có sự lo lắng, mẹ có thể:
- Hạn chế tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin A như gan động vật, dầu cá, trứng, sữa nguyên kem.
- Thăm khám định kỳ để kiểm tra sức khỏe thai nhi và phát hiện sớm các vấn đề bất thường (nếu có).
Không phải mẹ bầu nào cũng cần bổ sung vitamin A bằng viên uống. Chỉ khi có dấu hiệu thiếu hụt rõ ràng, bác sĩ mới chỉ định dùng vitamin A.
- Thời điểm uống: Vitamin A tan trong chất béo, do đó mẹ bầu nên uống sau khi ăn để cơ thể hấp thu tốt nhất.
- Bổ sung từ thực phẩm: Thay vì dùng viên uống, mẹ có thể bổ sung vitamin A từ các thực phẩm giàu vitamin A cho bà bầu tự nhiên như cà rốt, khoai lang, bí đỏ, các loại rau xanh, cá hồi, thịt bò,...
Vitamin A có thể tương tác với một số loại thuốc, làm giảm hiệu quả điều trị hoặc gây ngộ độc. Một số tương tác nguy hiểm cần lưu ý:
- Neomycin, cholestyramin, parafin lỏng: Làm giảm khả năng hấp thu vitamin A.
- Isotretinoin: Khi dùng chung với vitamin A có thể gây quá liều, dẫn đến độc tính nguy hiểm.
Nếu mẹ bầu sử dụng các loại thuốc trên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh liều lượng vitamin A phù hợp.
Vitamin A cho bà bầu là dưỡng chất quan trọng đối với sức khỏe người mẹ và sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, mẹ bầu cần bổ sung đúng cách đúng và liều vitamin A cho bà bầu để tránh nguy cơ thừa hoặc thiếu hụt vitamin A. Nếu có vấn đề thiếu hụt rõ ràng và đã tham vấn ý kiến bác sĩ về các sản phẩm bổ trợ, mẹ có thể tham khảo Avisure Mama để cung cấp dưỡng chất cho thai kỳ. Để cập nhật kiến thức dinh dưỡng khi mang thai, mẹ có thể truy cập trang web nhãn hàng Avisure hoặc gọi ngay hotline 1800 0016 để được tư vấn chi tiết nhé!