Dư ối có thể “ghé thăm” ở bất cứ giai đoạn nào của thai kỳ, khiến nhiều mẹ bầu vô cùng bối rối vì không biết nguyên nhân dư ối là gì. Mặc dù có đến 50% trường hợp dư ối không rõ lý do, nhưng các bác sĩ cũng đã chỉ định một số “thủ phạm” chính gây nên tình trạng này. Đó là:
Đái tháo đường thai kỳ là một trong những nguyên nhân dư ối thường gặp nhất mà nhiều mẹ bầu ít ngờ tới! Khi mẹ mắc tiểu đường thai kỳ, nồng độ glucose trong máu sẽ tăng cao, khiến cho thai nhi nhận dưỡng chất từ mẹ bầu cũng bị tăng đường huyết. Do đó, bé yêu sẽ xuất hiện triệu chứng khát nước liên tục. Đặc biệt, từ tuần thứ 16, bé sẽ bắt đầu sản xuất nước tiểu vào buồng ối, góp phần gây nên tình trạng dư ối.
Một nghiên cứu trên Diabetes Care đã chỉ ra rằng, có từ 15 - 25% các trường hợp dư ối là do tiểu đường thai kỳ. Vậy nên, mẹ bầu cần chú ý kiểm soát đường huyết để thai kỳ được suôn sẻ, tránh tình trạng dư ối không mong muốn.
Theo American Journal of Obstetrics & Gynecology, dị tật bẩm sinh cũng là nguyên nhân dư ối mà mẹ bầu cần theo dõi chặt chẽ. Nghiên cứu cũng đã thống kê có khoảng 10 - 20% các trường hợp dư ối liên quan trực tiếp đến các vấn đề dị tật như: Hẹp tá tràng, teo thực quản, hở hàm ếch, hẹp môn vị,... hay rối loạn ở hệ thần kinh trung ương, đặc biệt là não úng thủy. Các bệnh lý này có thể làm cản trở khả năng nuốt của bé, khiến nước ối không được tái hấp thu như bình thường.
Niềm vui sẽ được “nhân đôi” khi mẹ bầu mang song thai hay đa thai, nhưng cũng đi kèm với nguy cơ dư ối tăng cao! Khi mang nhiều hơn một thai nhi trong bụng, tổng lượng nước tiểu mà các bé sản xuất sẽ “tăng tốc” và nhiều hơn bình thường, dẫn đến việc tích tụ nước ối. Đây là yếu tố mà mẹ bầu cần hết sức quan tâm, đặc biệt là vào những tháng cuối của thai kỳ.
Ngoài ra, khi có nhiều bé cùng phát triển trong tử cung, việc phân bố không gian sẽ trở nên khó khăn hơn rất nhiều. Điều này làm cho các em bé nuốt và hấp thụ nước ối không đều, khiến hiện tượng dư ối trở nên phổ biến hơn ở những mẹ bầu mang song thai, đa thai.
Nghiên cứu từ Fetal Diagnosis and Therapy đã khẳng định rằng, có rất nhiều mẹ mang đa thai mắc phải tình trạng dư ối. Đặc biệt, trong trường hợp song thai đơn hợp tử, hiện tượng TTTS (hội chứng truyền máu song thai) sẽ xuất hiện, khiến một bé nhận được quá nhiều máu, trong khi bé kia lại “thiệt thòi” hơn. Kết quả là, lượng nước ối của mẹ sẽ tăng lên đáng kể. Đây là nguyên nhân dư ối ít gặp hơn nhưng mẹ cũng không thể bỏ qua.
Ngoài tiểu đường thai kỳ, còn nhiều nguyên nhân khác có thể dẫn đến tình trạng dư ối. Từ các loại nhiễm trùng như cytomegalovirus hay toxoplasmosis, cho đến những rối loạn di truyền hiếm gặp như hội chứng Beckwith-Wiedemann và Noonan, đều có thể góp phần tạo ra tình trạng dư ối. Mẹ bầu cũng đừng quên tình trạng huyết áp cao không chỉ làm tăng nguy cơ dư ối mà còn có thể gây ra tình trạng tiền sản giật nguy hiểm. Thậm chí, đến nay, vẫn có đến 50 - 60% trường hợp dư ối không có nguyên nhân rõ ràng, hay còn gọi là "dư ối vô căn".
Dư ối có thể khiến mẹ bầu cảm thấy lo lắng, nhưng đừng quá lo lắng! Hầu hết các trường hợp đều được phát hiện sớm, nên bé vẫn có thể phát triển khỏe mạnh và toàn diện. Đầu tiên, mẹ đừng quên khám thai định kỳ để theo dõi chặt chẽ tình trạng sức khỏe của cả mẹ và bé. Nếu thấy bụng to lên bất thường chỉ trong thời gian ngắn, mẹ nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bên cạnh đó, mặc dù bị dư ối, mẹ vẫn cần uống đủ từ 2 - 2,5 lít nước/ngày để đảm bảo hoạt động trao đổi chất diễn ra bình thường. Thời gian nghỉ ngơi cũng quan trọng không kém nên mẹ đừng làm việc quá sức! Trong quá trình thai kỳ, mẹ hãy cho bản thân một chút thư giãn, hạn chế di chuyển tránh gây áp lực quá lớn lên bé yêu!
Nếu dư ối bắt nguồn từ bệnh lý tiểu đường thai kỳ, việc kiểm soát lượng đường trong máu là cực kỳ quan trọng để bảo vệ sức khỏe mẹ và bé. Cuối cùng, mẹ đừng quên xây dựng chế độ ăn uống hợp lý. Mẹ nên ưu tiên protein nạc như: Thịt gà, cá, đậu phụ, và các loại đậu, cùng với nhiều loại rau xanh và trái cây tươi ngon. Đặc biệt, mẹ cũng đừng quên giảm muối, cũng như hạn chế ăn quá nhiều bánh ngọt, nước ngọt và đồ ăn nhanh.
Dư ối có thể làm mẹ bầu vô cùng lo lắng, nhưng hiểu rõ được nguyên nhân dư ối, việc điều trị và kiểm soát tình trạng này sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Hãy xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, giữ tâm lý thoải mái và thăm khám thường xuyên để mẹ và bé luôn được khỏe mạnh suốt thai kỳ!
Xem thêm:
Dư ối có nguy hiểm không?