Thiểu ối là hiện tượng mực nước ối trong tử cung mẹ thấp hơn mức tiêu chuẩn cần đạt trong thai kỳ. Thông thường, chỉ số nước ối AFI của mẹ phải nằm trong khoảng 8-15 cm.
Nếu kết quả siêu âm xác định AFI dưới mức 8cm tiêu chuẩn, mẹ bầu đang bị thiểu ối. Mức độ thiểu ối được coi là trầm trọng khi AFI dưới 5cm. Nếu chỉ số AFI thấp hơn nữa (dưới 3cm), mẹ bầu sắp cạn ối.
Hiện tượng thiểu ối 3 tháng giữa của mẹ bầu xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Nguyên nhân thiểu ối 3 tháng giữa thường xuất phát từ chính mẹ bầu hoặc từ phía thai nhi.
- Mẹ bầu có tiền sử các bệnh lý mãn tính như bệnh huyết áp cao, bệnh lý về gan, thận, nhiễm độc thai kỳ,... Những bệnh lý này đều ức chế khả năng tạo nước ối của mẹ.
- Thiểu ối có thể do mẹ bầu đã hoặc đang sử dụng các thuốc điều trị ung thư, nhóm thuốc ức chế men chuyển,...
- Bánh rau xuất hiện u mạch, quá trình canxi hóa xảy ra sớm hơn bình thường
- Hiện tượng chuyển máu khi mẹ mang song thai, đa thai,..
- Nước ối trong tử cung vỡ sớm dẫn đến thiểu ối.
Tuy nhiên, theo ước tính từ số liệu thực tế, khoảng 30% mẹ bầu thiểu ối không rõ nguyên do gây nên. Dù nguyên nhân là gì, mẹ cũng cần nhận biết các dấu hiệu thiểu ối 3 tháng giữa và cách xử lý tình trạng này.
Khi phát hiện các dấu hiệu thiểu ối 3 tháng giữa, mẹ cần cảnh giác ngay và có biện pháp xử trí phù hợp để tránh nguy cơ thai nhi bị dị tật bẩm sinh.
Một trong những dấu hiệu thiểu ối 3 tháng giữa mẹ dễ nhận biết tại nhà là thai nhi ít cử động, thai máy. Mẹ bầu cảm nhận thai ít cử động có thể do lượng nước ối trong lòng tử cung suy giảm làm thu hẹp không gian di chuyển của thai.
Bên cạnh đó, tình trạng suy giảm nước ối 3 tháng giữa có thể làm cho màng ối mỏng khiến mẹ bầu cảm nhận rõ cảm giác đau khi thai nhi đạp hoặc đá chạm vào thành tử cung. Khi đó mẹ bầu sẽ có cảm nhận được tiếng đạp rất mạnh làm cho mẹ bị đau và xuất hiện các cơn co thắt.
Chu vi vòng bụng nhỏ cũng là dấu hiệu thiếu ối 3 tháng giữa thường gặp. Thiểu ối 3 tháng giữa thai kỳ làm xẹp buồng ối khiến chu vi vòng bụng của mẹ bầu nhỏ hơn so với chuẩn. Nếu chu vi vòng bụng tăng chậm hoặc mẹ bầu cảm giác sờ thấy phần thai nằm sát với da bụng thì có khả năng cao là bị thiếu nước ối.
Đỉnh tử cung thấp là dấu hiệu phát hiện mẹ bầu bị thiếu ối 3 tháng giữa có thể nhận biết tại nhà. Đỉnh tử cung thấp hay được gọi là chiều cao tử cung thấp hơn so với mức bình thường tính theo độ tuổi thai. Khi suy giảm lượng nước ối, tử cung của người mẹ sẽ không được nâng đỡ và phát triển dẫn đến sự thay đổi vị trí của đỉnh tử cung thấp hơn so với mức chuẩn.
Theo các bác sĩ, thiểu ối 3 tháng giữa tiềm ẩn nhiều nguy hiểm đến chính thai phụ và em bé. Mức độ nguy hiểm của thiểu ối 3 tháng giữa còn phụ thuộc vào thể trạng và mức độ thiếu hụt nước ối của mỗi mẹ bầu.
- Thiểu ối 3 tháng giữa có thể khiến thai nhi không hoàn thiện được các bộ phận. Em bé của mẹ có thể không phát triển hoàn chỉnh được hệ hô hấp, hệ xương.
- Mẹ bầu thiểu ối thai kỳ dễ khiến thai nhi bị dị tật bẩm sinh.
- Thiểu ối có thể khiến em bé của mẹ không có đủ oxy, chất dinh dưỡng để tăng trưởng.
- Trường hợp tình trạng thiểu ối của mẹ ở mức độ nặng và báo động, các bác sĩ sẽ chỉ định can thiệp y khoa đến mẹ bầu.
Tình trạng thiếu ối 3 tháng giữa thai kỳ có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mẹ bầu và sự phát triển của thai nhi. Vì vậy mẹ bầu cần biết chăm sóc sức khỏe bằng việc thực hiện các cách sau:
- Uống nhiều nước
Uống nhiều nước là một trong những cách dễ nhất giúp tăng cường lượng nước ối cho bà bầu có thể thực hiện thường xuyên tại nhà. Theo nghiên cứu của các chuyên gia, việc uống đủ nước mỗi ngày là rất quan trọng, bổ sung 2-3 lít nước sẽ cải thiện được tình trạng thiếu ối.
- Chú ý chế độ dinh dưỡng
Mẹ bầu nên bổ sung đầy đủ các dưỡng chất như chất xơ, vitamin, chất đạm, chất béo với hàm lượng vừa đủ để ngăn ngừa tình trạng thiếu ối cũng như tăng cường thêm lượng nước ối cho cơ thể. Nếu mẹ bầu chưa có kinh nghiệm hình thành chế độ dinh dưỡng thì có thể tham khảo thêm ý kiến tư vấn từ bác sĩ hoặc các chuyên gia dinh dưỡng.
- Ăn nhiều trái cây nhiều nước
Mẹ bầu có thể lựa chọn các loại trái cây nhiều nước như khế, nho, dưa hấu, dưa lưới, bưởi, cam,… và một số loại rau củ như cà chua, dưa chuột, cần tây, củ cải,… để cải thiện thêm lượng nước ối và ngăn ngừa dấu hiệu thiếu ối 3 tháng giữa thai kỳ.
- Tránh dùng các thực phẩm gây mất nước như cà phê, râu ngô
Mẹ bầu cần tránh sử dụng các loại thực phẩm làm giảm nước ối như râu ngô, cà phê, các thực phẩm từ thảo dược. Những loại thực phẩm này có thể khiến cơ thể tăng nhu cầu đi vệ sinh nên giảm lượng nước ối cần thiết cho mẹ và thai nhi.
- Vận động nhẹ nhàng
Vận động nhẹ nhàng tại nhà mỗi ngày từ 30 – 45 phút là cách tốt để thúc đẩy quá trình lưu thông máu trong cơ thể mẹ bầu. Từ đó giúp cải thiện lượng nước ối và tăng cường thêm lượng nước ối cho cơ thể mẹ bầu. Một số bài vận động nhẹ nhàng mà mẹ bầu có thể duy trì như bơi lội, đi bộ nhẹ nhàng,…
- Quan sát hoạt động của thai nhi
Việc quan sát hoạt động của thai nhi là cách tốt nhất để mẹ bầu sớm phát hiện được dấu hiệu thiếu ối giai đoạn 3 tháng giữa. Nếu phát hiện thai nhi ít cử động hoặc xuất hiện các cơn đau, cơn co thắt do thai nhi đạp vào thành tử cung thì cần đi khám để sớm phát hiện tình trạng thiếu nước ối giai đoạn giữa thai kỳ.
- Khám thai định kỳ, thường xuyên
Khám thai theo định kỳ giúp mẹ bầu theo dõi các chỉ số về nước ối để cải thiện lượng nước ối cũng như sớm phát hiện các dấu hiệu bất thường, cạn ối, thiếu ối để có biện pháp xử lý sớm, hạn chế nguy cơ bị dị tật thai nhi.
Tóm lại, mẹ bầu cần nắm rõ dấu hiệu thiểu ối 3 tháng giữa để kịp thời ứng phó nếu không may gặp phải. Sản phụ cần thường xuyên khám thai định kỳ, tuân thủ theo hướng dẫn từ bác sĩ để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho cả hai mẹ con. Nếu còn gặp phải các vấn đề khác trong thai kỳ, hãy tham khảo chuyên mục Mang thai an toàn của Avisure.