Thiếu nước ối có nguy hiểm không? Báo động đỏ cho mẹ bầu

1. Tổng quan về hiện tượng thiểu ối

Trước khi tìm hiểu liệu thiếu nước ối có nguy hiểm không, chúng ta sẽ khám phá một số thông tin tổng hợp về tình trạng thiếu nước ối:

1.1. Thiểu ối là gì?

Khi lượng nước ối ở mức thấp hơn mức bình thường, tình trạng này được gọi là thiểu ối. Đây là hiện tượng xảy ra khi chỉ số nước ối (AFI) đo bằng siêu âm nhỏ hơn 5cm hoặc thể tích nước ối dưới 500ml sau tuần thai thứ 20. Mức độ nghiêm trọng của thiểu ối phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra và thời điểm xuất hiện trong thai kỳ.

1.2. Nguyên nhân gây thiểu ối

Các nguyên nhân thiếu nước ối phổ biến gồm:

- Dị tật bẩm sinh ở thai nhi: Các bất thường về thận hoặc hệ tiết niệu của thai khiến lượng nước tiểu, thành phần chính tạo ra nước ối bị giảm sút.

- Rò rỉ hoặc vỡ màng ối: Khi màng ối bị rách, nước ối có thể rò rỉ ra ngoài mà mẹ không nhận ra.

- Thai quá ngày sinh: Những thai kỳ kéo dài quá 42 tuần thường đi kèm với lượng nước ối suy giảm.

- Tình trạng sức khỏe của mẹ: Mẹ mắc các bệnh lý như cao huyết áp, tiểu đường, lupus ban đỏ hệ thống hoặc tiền sản giật cũng có thể dẫn đến thiểu ối.

- Dùng thuốc không phù hợp: Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến lượng nước ối như thuốc điều trị huyết áp (ức chế men chuyển).

1.3. Dấu hiệu thiểu ối ở bà bầu

Một số dấu hiệu thiểu ối bà bầu cần lưu ý:

- Bụng bầu có thể nhỏ hơn so với tuổi thai bình thường, đi kèm với cảm giác thai máy yếu, ít cử động hoặc cử động không đều như trước.

- Dịch âm đạo ra nhiều bất thường, nhất là khi có hiện tượng rỉ dịch loãng liên tục, đây có thể là dấu hiệu nước ối đang bị rò rỉ mà mẹ không nhận ra.

- Một số mẹ bầu cảm thấy đau bụng lâm râm kéo dài hoặc xuất hiện các cơn co thắt tử cung không theo chu kỳ bình thường.

- Khi sờ nắn bụng, bác sĩ hoặc chính mẹ bầu có thể gặp khó khăn trong việc xác định tư thế nằm của thai nhi.

- Thai phát triển chậm, được phát hiện qua siêu âm thai hoặc khi đo chiều cao tử cung không đạt chuẩn.

2. Thiếu nước ối có nguy hiểm không?

Trả lời cho thắc mắc của nhiều mẹ bầu rằng thiếu nước ối của nguy hiểm không? Các bác sĩ chuyên khoa Sản của các bệnh viện lớn trên toàn quốc đều cho rằng: Tùy thuộc vào thời điểm bị thiếu ối trong thai kỳ mà mức độ nguy hiểm của thiếu nước ối khác nhau. Bác sĩ phụ sản cho biết nếu thiếu ối trong 3 tháng đầu của thai kỳ thì khả năng thai chết lưu hoặc sảy thai là rất lớn. Trường hợp thai nhi còn sống thì khả năng phát triển và chức năng của phổi cũng bị ảnh hưởng rất nặng.

Nếu thiếu ối trong 3 tháng cuối của thai kỳ thì thai nhi có nguy cơ bị suy dinh dưỡng hoặc nguy cơ bị sinh non do bị suy thai. Bên cạnh đó, thiếu ối 3 tháng cuối cũng là một trong những nguyên nhân khiến ngôi thai bị ngược do không đủ nước để thai nhi xoay ngôi.

Đặc biệt, thiếu ối giai đoạn cuối thai kỳ sẽ khiến mẹ bầu bị vỡ ối sớm. Để không phải lo lắng thiếu nước ối có nguy hiểm không, thai phụ cần theo dõi tình trạng của thai nhi để được can thiệp có nên sinh sớm hay không.

3. Cách chẩn đoán và điều trị thiểu ối cho bà bầu

Nếu nghi ngờ thiểu ối, các bác sĩ sẽ đề nghị mẹ làm các phương pháp sau để chẩn đoán và điều trị.  

3.1. Chẩn đoán thiểu ối ở bà bầu

Thiểu ối thường được phát hiện thông qua siêu âm thiếu nước ối trong các buổi khám thai định kỳ. Bác sĩ sẽ đo chỉ số nước ối AFI (Amniotic Fluid Index) hoặc chỉ số DVP (Deepest Vertical Pocket) để xác định mức độ nước ối. 

Ngoài ra, các bác sĩ có thể kết hợp với đo tim thai, theo dõi cử động thai hoặc thực hiện thêm các xét nghiệm để đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể của mẹ và bé.

3.2. Điều trị thiểu ối ở bà bầu

Nước ối ít phải làm sao? Cách điều trị thế nào phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của thiểu ối và từng giai đoạn của thai kỳ:

- Ở tam cá nguyệt thứ nhất (3 tháng đầu): Nếu thiếu ối xuất hiện sớm, bác sĩ sẽ tập trung tìm hiểu nguyên nhân từ mẹ hay từ phôi thai để điều trị tận gốc. Trường hợp nặng có thể phải cân nhắc chấm dứt thai kỳ để tránh biến chứng nguy hiểm.

- Ở tam cá nguyệt thứ hai (3 tháng giữa): Cần theo dõi sát và xác định nguyên nhân. Nếu là do dị tật thai nhi, bác sĩ có thể tư vấn chấm dứt thai kỳ. Ngược lại, nếu thai còn khả năng sống, sẽ cân nhắc truyền dịch vào buồng ối, siêu âm 1–2 lần mỗi tuần và sử dụng thuốc trưởng thành phổi nếu cần.

- Tam cá nguyệt thứ ba (3 tháng cuối): Khi thai đã phát triển gần đủ tháng, mẹ cần tái khám thường xuyên. Nếu thiếu ối nặng hoặc thiếu nước ối khi mang thai tháng cuối, việc nhập viện để truyền dịch ối, dùng thuốc trưởng thành phổi và theo dõi liên tục là cần thiết. Khi thai đạt 37 tuần hoặc phổi đã trưởng thành, bác sĩ có thể chỉ định sinh sớm bằng cách khởi phát chuyển dạ hoặc mổ lấy thai để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và con.

4. Cách khắc phục tình trạng thiếu nước ối cho mẹ bầu

Để khắc phục tình trạng thiếu nước ối, mẹ có thể tham khảo một số cách sau:

- Uống nước: Bà bầu nên uống đủ 2–3 lít nước mỗi ngày, bao gồm nước lọc, nước ép và canh súp. Thiếu nước trong cơ thể mẹ ảnh hưởng trực tiếp đến lượng nước ối.

- Nghỉ ngơi: Nghỉ ngơi hợp lý, tránh để cơ thể bị căng thẳng hoặc stress giúp tăng lưu lượng máu đến nhau thai và tăng sản xuất nước ối.

- Khám thai định kỳ: Tuân thủ lịch khám thai để theo dõi sự phát triển của thai nhi và phát hiện sớm các bất thường về nước ối. Qua siêu âm, bác sĩ sẽ đo được chỉ số nước ối và có hướng xử lý kịp thời nếu phát hiện dấu hiệu thiếu hụt.

- Theo dõi thai mỗi ngày: Lắng nghe cơ thể, đếm số lần thai máy, ghi chú các thay đổi lạ là cách mẹ bảo vệ bé hiệu quả.

- Truyền dịch ối: Khi lượng nước ối xuống quá thấp, các bác sĩ có thể chỉ định phương pháp truyền dịch vào túi ối để cải thiện môi trường sống cho thai nhi.

- Sinh sớm: Nếu tình trạng thiểu ối ở mức nghiêm trọng và có thể đe dọa tính mạng của bé, bác sĩ sẽ chỉ định sinh sớm bằng phương pháp phù hợp nhằm đảm bảo an toàn cho cả mẹ và con.

- Ăn trái cây nhiều nước: Ăn gì để tăng nước ối? Những loại trái cây như dưa hấu, cam, bưởi, lê, dứa không chỉ cấp nước mà còn cung cấp vitamin và khoáng chất thiết yếu giúp tăng sức đề kháng và cải thiện chất lượng nước ối.
Xem thêm:
7 loại trái cây bà bầu không nên ăn để có thai kỳ khỏe mạnh

- Tăng cường bổ sung chất dinh dưỡng: mẹ nên dùng các sản phẩm dinh dưỡng tổng hợp bổ sung đầy đủ các vi chất thiết yếu như DHA, sắt, acid folic, canxi và vitamin D để tăng cường sức khỏe mẹ bầu trong suốt thai kỳ. 

- Dùng các loại nước ép: Các loại nước ép như cam, lựu, cà rốt, nước dừa chứa nhiều chất chống oxy hóa và vi chất tốt cho thai kỳ, giúp bù nước nhanh chóng và hỗ trợ quá trình tạo nước ối.

- Tránh dùng thực phẩm gây mất nước: Mẹ nên hạn chế ăn đồ ăn mặn, nhiều gia vị cay, đồ chiên rán hoặc các loại thức uống chứa caffeine như cà phê, nước tăng lực, vì những thứ này có thể làm mất nước trong cơ thể.

- Tập luyện thể thao mỗi ngày: Đi bộ nhẹ, yoga cho bà bầu giúp tăng tuần hoàn máu và hỗ trợ tăng lượng nước ối.

- Chọn tư thế ngủ phù hợp: Tư thế nằm nghiêng về bên trái được khuyến khích trong suốt thai kỳ vì giúp tăng lưu lượng máu đến tử cung và nhau thai, từ đó cải thiện việc cung cấp dinh dưỡng và sản xuất nước ối cho thai nhi.
Xem thêm:
Tư thế ngủ cho bà bầu 3 tháng cuối thai kỳ

Bài viết trên đã giải đáp cho mẹ câu hỏi thiếu nước ối có nguy hiểm không. Tuy mức độ nguy hiểm của thiếu ối khá cao nhưng nếu được chẩn đoán sớm và điều trị đúng cách, mẹ hoàn toàn có thể kiểm soát tốt tình trạng này. Mẹ có thể truy cập website Avisure hoặc liên qua hotline 1800 0016 để tìm hiểu thêm các thông tin hữu ích về chăm sóc sức khỏe thai kỳ.