Giải đáp: Ốm nghén có truyền nước được không?

1. Tình trạng ốm nghén ở mẹ bầu

Ốm nghén khi mang thai là tình trạng phổ biến, có đến 90% bà bầu gặp phải tình trạng này trong thai kỳ với các biểu hiện như buồn nôn, nôn, chướng bụng, khó tiêu, nhạy cảm với mùi vị thức ăn. Mặc dù ốm nghén không gây hại đến sự phát triển của thai nhi tuy nhiên nó gây cho mẹ bầu không ít những khó chịu trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Những cơn nôn ói kéo dài khiến mẹ bầu thường xuyên ăn không ngon, mệt mỏi, mất sức, thậm chí không thể lao động, làm việc.

Tình trạng ốm nghén thường bắt đầu xảy ra vào khoảng tuần thai thứ 6-8 và biến mất sau khoảng tuần thai thứ 14 tuy nhiên, đối với một số thai phụ tình trạng này có thể kéo dài đến vài tháng thậm chí đến hết thai kỳ. 

Đa số các mẹ bầu gặp tình trạng ốm nghén nhẹ, tức là các triệu chứng ốm nghén chỉ  hiện thoáng qua 1-2 lần trong ngày và hầu như không gây ảnh hưởng nhiều tới cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, đối với một số trường hợp nặng, các vấn đề này thực sự khiến mẹ bầu mệt mỏi, các cơn ốm nghén xuất hiện nhiều lần, có khi đến vài giờ gây ảnh hưởng trực tiếp tới tâm lí và sức khỏe của mẹ bầu. 

2. Ốm nghén có truyền nước được không?

Những cơn nôn ói kéo dài kèm ăn uống không ngon miệng khiến mẹ bầu vô cùng mệt mỏi, mất sức và mất nước. Tình trạng này khiến mẹ bầu thường lựa chọn truyền nước như một biện pháp cải thiện sức lực nhanh và hiệu quả bởi theo tư tưởng của chúng ta luôn nghĩ rằng thuốc uống không tốt bằng thuốc tiêm/truyền. Tuy nhiên bất kì hoạt chất nào khi đưa vào cơ thể cũng có mặt lợi và mặt hại, nếu không đúng chỉ định được đưa ra sẽ gây nên những nguy hiểm đối với sức khỏe và truyền nước cũng không ngoại lệ. 

Để hiểu được truyền nước có thực sự tốt khi ốm nghén hay không trước tiên chúng ta phải hiểu được bản chất của dịch truyền. Dung dịch truyền tĩnh mạch theo y khoa được phân loại thành các nhóm:

• Nhóm dịch cung cấp nước và điện giải bao gồm: Dung dịch chứa đường như Glucose 5%, dung dịch chứa muối như Natri clorid 0.9% hay dung dịch chứa điện giải như Ringer Lactat được sử dụng trong những trường hợp mất nước, điện giải.
• Nhóm dung dịch toan-kiềm giúp tái cân bằng acid, bazơ trong cơ thể được sử dụng trong một số trường hợp thừa toàn hoặc thừa kiềm. Ví dụ như khi bệnh nhân bị toan máu, bác sĩ sẽ chỉ định truyền dung dịch natri bicarbonat để cân bằng.
• Nhóm dung dịch cung cấp chất dưỡng cho cơ thể bao gồm đạm, đường, béo, vitamin và khoáng chất được chỉ định trong những trường hợp bệnh nhân suy kiệt, không thể ăn uống hoặc ăn uống không đủ. Loại dịch truyền này thường bị lạm dụng nhiều nhất.
• Dung dịch thuốc: Đây là loại dung dịch chứa thuốc điều trị như kháng sinh, giảm đau, chống viêm… áp dụng trong những trường hợp cấp, nặng hoặc không thể sử dụng bằng đường uống.
• Dịch truyền máu và các thành phần của máu. Đây là loại dịch truyền đặc biệt được chỉ định trong những trường hợp thiếu máu hoặc một số thành phần của máu như huyết tương, hồng cầu, tiểu cầu. Loại dịch truyền này tuyệt đối không được lạm dụng, chỉ được thực hiện khi có y lệnh của bác sĩ và được giám sát, theo dõi trong bệnh viện.

Cũng như tất cả những loại thuốc khác, dịch truyền khi đưa vào cơ thể cần đúng chỉ định. Đối với cơ thể nhạy cảm như mẹ bầu thì điều này càng cần lưu ý bởi bất kì sai sót nhỏ nào cũng có thể để lại hậu quả nghiêm trọng như phù phổi cấp, suy tim, suy hô hấp, thậm chí tử vong.

Như vậy, nếu mẹ bầu không nằm trong các nhóm bệnh cần truyền nước kể trên thì việc truyền nước khi ốm nghén là không cần thiết và không nên. Chỉ trong một số trường hợp ốm nghén nặng, nôn ói liên tục kéo dài khiến người mẹ không thể ăn uống, bác sĩ cho thể chỉ định truyền dung dịch điện giải hay một số chất dinh dưỡng để phục hồi mất nước, rối loạn điện giải hay thiếu hụt dinh dưỡng tạm thời cho người mẹ. Còn những trường hợp ốm nghén khác tuyệt đối không được lạm dụng truyền nước.

3. Lưu ý khi truyền nước cho mẹ bầu là gì?

Truyền nước cho mẹ bầu cần hết sức thận trọng. Để quá trình truyền nước được đảm bảo an toàn cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Không tự ý truyền nước, chỉ đồng ý thực hiện truyền nước khi có chỉ định của bác sĩ, tại cơ sở điều trị có uy tín và được giám sát, theo dõi trong suốt quá trình truyền.
• Truyền đúng thuốc, đúng chỉ định và liều lượng.
• Tuân thủ nguyên tắc chống lây nhiễm trong tiêm truyền để hạn chế nhiễm trùng và lây các bệnh truyền qua đường máu như viêm gan siêu vi B, C, HIV/AIDS…
• Theo dõi chặt chẽ, đề phòng tai biến xảy ra trong suốt quá trình truyền.

4. Mẹ bầu cần làm gì để giảm ốm nghén mà không cần phải truyền nước?

Nếu mẹ bầu bị ốm nghén nặng mà muốn cải thiện sức khoẻ thì nên tham khảo 1 số cách khắc phục dưới đây. Các biện pháp này phần nào giúp mẹ bầu khoẻ hơn, hạn chế số lần truyền nước cũng như giúp mẹ trải qua tam cá nguyệt thứ nhất dễ dàng hơn. 

• Mẹ bầu nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày. Đặc biệt không để bụng đói, bởi đói sẽ khiến cơ thể mẹ ốm nghén nặng nề hơn. 
• Ngủ dậy buổi sáng mẹ bầu nên uống 1 cốc nước gừng mật ong ấm hoặc dừa ấm. Điều này giúp mẹ giảm ốm nghén buổi sáng hiệu quả. 
• Mẹ bầu ăn món ăn nhẹ nhàng dễ tiêu như cháo, súp, bún phở…Ngoài ra, các loại hạt, bánh quy cũng là gợi ý ăn vặt tốt dành cho mẹ bầu. 
• Mẹ bầu hạn chế ăn các món có mùi mạnh, đồ dầu mỡ chiên rán. 
• Tránh xa các mùi khó chịu
• Nghe nhạc, xem bộ phim yêu thích, nghỉ ngơi giúp mẹ cải thiện tâm trạng và giảm ốm nghén hiệu quả.

Trên đây là những thông tin giúp chúng ta có câu trả lời thỏa đáng cho thắc mắc Ốm nghén có truyền nước được không? Hi vọng bạn đã có được những kiến thức hữu ích xung quanh vấn đề này. Chúc bạn luôn mạnh khỏe!