Tiểu đường thai kỳ kiêng ăn gì? Trước khi tìm hiểu những loại thức ăn có thể gây tác động xấu đến tình trạng tiểu đường, chúng ta cần biết được các nguyên nhân tiểu đường khi mang thai:
- Hormone thai kỳ:
Hormone do nhau thai tiết ra, có vai trò hỗ trợ thai nhi phát triển, nhưng chúng cũng có thể làm giảm hiệu quả của Insulin. Khi cơ thể không đáp ứng tốt với Insulin, lượng đường trong máu sẽ tăng lên, gây ra tình trạng kháng Insulin.
- Tiền sử gia đình:
Nếu gia đình có người bị tiểu đường tuýp 2 hoặc tiểu đường thai kỳ, mẹ bầu sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Điều này có liên quan đến yếu tố di truyền trong khả năng sản xuất hoặc sử dụng Insulin.
- Thừa cân, béo phì:
Việc thừa cân trước hoặc tăng cân quá mức trong thai kỳ làm gia tăng áp lực cho cơ thể, khiến Insulin khó hoạt động hiệu quả. Thêm vào đó, mỡ thừa trong cơ thể làm tăng tình trạng viêm, ảnh hưởng đến chức năng chuyển hóa đường huyết.
- Chế độ ăn uống không lành mạnh:
Việc tiêu thụ nhiều đường, chất béo bão hòa, hoặc thức ăn nhanh không chỉ làm tăng cân mà còn khiến cơ thể hấp thu năng lượng dư thừa, dẫn đến kháng Insulin. Đồng thời, chế độ ăn ít chất xơ và vitamin làm giảm khả năng kiểm soát đường huyết, gây nguy cơ cao mắc tiểu đường thai kỳ.
Mẹ hoàn toàn có thể yên tâm rằng tiểu đường thai kỳ có thể được phòng ngừa hiệu quả thông qua thay đổi chế độ ăn uống. Dưới đây là 9 loại thực phẩm mà mẹ cần tránh xa để phòng ngừa và khắc phục bệnh tiểu đường thai kỳ:
Khi nhắc đến chủ đề: “Bà bầu bị tiểu đường thai kỳ kiêng ăn gì?”, chắc chắn phải kể đến những thực phẩm chứa nhiều đường như: Bánh, kẹo, kem, chè, mứt, trái cây sấy, nước ngọt, đường trắng,... Những món ăn vặt hấp dẫn này chính là nguyên nhân hàng đầu khiến đường huyết của mẹ bầu tăng đột biến.
Bên cạnh đó, với những loại trái cây nhiều đường, bao gồm: Mít, sầu riêng, xoài, nhãn,... mẹ cũng cần hạn chế. Thay vì ăn cả quả, mẹ có thể ăn mỗi lần 1 miếng nhỏ. Đồng thời, tránh uống nước ép trái cây nguyên chất mà hãy pha loãng với nước lọc theo tỷ lệ 1:1 để đảm bảo an toàn.
Nước mía, nước dừa tuy ngon và giải khát tốt nhưng lại chứa hàm lượng đường và calo khá cao. Cụ thể, trong một ly nước mía 240ml đã cung cấp đến 183 calo và 50g đường - tương đương với 12 muỗng cà phê. Trong khi đó, các bác sĩ chuyên khoa đã khuyến cáo phụ nữ mang thai chỉ nên nạp vào cơ thể lượng đường tối đa khoảng 6 - 9 muỗng cà phê/ngày.
Đặc biệt, nếu có tiền sử mắc bệnh đái tháo đường thai kỳ, uống nước mía có thể khiến đường huyết của mẹ tăng cao đột ngột. Từ đó, dẫn đến tình trạng bệnh tiến triển nặng hơn, gây ra các biến chứng nguy hiểm trong và sau thai kỳ cho cả mẹ và bé. Do đó, nếu muốn đa dạng hóa chế độ ăn uống, mẹ chỉ nên uống tối đa 1 ly nước mía/tuần.
Tinh bột là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể, nhưng nếu tiêu thụ quá nhiều thì sẽ khiến đường huyết tăng nhanh. Cũng bởi những loại thực phẩm này có chứa một lượng lớn carbohydrate. Hợp chất này khi đi vào cơ thể sẽ kích thích làm tăng lượng hormone chuyển hóa glucose. Lúc này, chỉ số đường huyết ở mẹ bầu sẽ tăng lên nhanh chóng.
Vì vậy, để giải đáp thắc mắc: “Tiểu đường thai kỳ kiêng ăn gì?”, các chuyên gia dinh dưỡng đã khẳng định rằng, cách tốt nhất để phòng ngừa tiểu đường thai kỳ là hạn chế ăn quá nhiều tinh bột. Điển hình như: cơm trắng, khoai tây, bánh mì trắng hay mỡ heo, da động vật, nội tạng, kem tươi,... là những thực phẩm chứa một lượng lớn chất béo bão hòa. Thay vào đó, mẹ có thể chọn gạo lứt, khoai lang hoặc bánh mì nguyên cám để cung cấp năng lượng mà không làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Sự tiện lợi và hương vị thơm ngon, hấp dẫn của hamburger, khoai tây chiên, pizza, xúc xích, nước ngọt và đồ uống có gas khiến nhiều mẹ bầu không thể chối từ. Tuy nhiên, đồ ăn nhanh lại chứa nhiều chất béo bão hòa, nghèo dưỡng chất, ít chất xơ, không tốt cho cả mẹ và bé. Thậm chí, một số loại thực phẩm còn được tẩm ướp với phẩm màu hoặc chất phụ gia, gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm cho cả mẹ và bé.
Một lon nước ngọt, soda có chứa đến 40g carbohydrate, trong khi chỉ số GI thuộc nhóm trung bình! GI chính là thang đo phản ánh tốc độ thực phẩm làm tăng đường huyết, và soda, với GI trung bình, có thể khiến lượng đường huyết trong cơ thể tăng lên nhanh chóng.
Hơn nữa, chỉ cần uống một lon soda, mẹ đã dung nạp vào cơ thể đến 150 calo. Việc lạm dụng nước ngọt, nước có gas thường xuyên còn làm tăng nguy cơ bị thừa cân, béo phì. Điều này không chỉ khiến các triệu chứng của bệnh tiểu đường thai kỳ trở nên nghiêm trọng hơn, mà còn gây ra nhiều bất lợi trong quá trình điều trị bệnh.
Kẹo và bánh ngọt chứa lượng lớn đường tinh chế và Carbohydrate, là những chất làm tăng nhanh mức Glucose trong máu. Việc tiêu thụ nhiều thực phẩm này không chỉ khiến mẹ bầu gặp khó khăn trong việc duy trì đường huyết ổn định mà còn làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng nguy hiểm như tiền sản giật, thai to, hoặc con thừa cân sau sinh.
Đặc biệt, đường tinh chế còn làm giảm độ nhạy của Insulin, khiến việc kiểm soát tiểu đường thai kỳ trở nên khó khăn hơn.
Đối với mẹ bầu, rượu bia không chỉ gây hại cho sức khỏe mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của thai nhi. Ethanol trong rượu có thể gây cản trở sự hấp thu oxy và dinh dưỡng của thai nhi, đặc biệt trong giai đoạn 3 tháng đầu thai kỳ.
Đối với mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ, rượu bia làm giảm hiệu quả điều trị và tăng nguy cơ hạ đường huyết đột ngột. Ngoài ra, việc tiêu thụ đồ uống có cồn cũng ảnh hưởng đến chức năng gan, làm cản trở khả năng tổng hợp Glucose, dẫn đến những biến chứng khó lường trong thai kỳ.
Tiểu đường thai kỳ kiêng ăn gì? Các thực phẩm chiên rán như khoai tây chiên, bánh rán, hoặc gà rán thường chứa hàm lượng lớn Carbohydrate, chất béo bão hòa và Calo, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe mẹ bầu. Chúng làm tăng nhanh mức đường huyết, làm giảm độ nhạy của Insulin – yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát tiểu đường thai kỳ, đồng thời tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Hơn nữa, tiêu thụ các món ăn này còn có thể dẫn đến tăng cân không kiểm soát, làm trầm trọng hơn tình trạng kháng Insulin và gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
Thực phẩm chứa nhiều muối như đồ hộp, xúc xích, hoặc các loại gia vị ngâm trong muối không chỉ làm tăng huyết áp mà còn gây áp lực lớn lên hệ tim mạch và thận.
Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ, khi cơ thể đã phải chịu áp lực lớn trong việc duy trì cân bằng đường huyết. Mẹ bầu nên giữ lượng muối tiêu thụ dưới 6g/ngày và hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn.
Ngoài vấn đề tiểu đường thai kỳ kiêng ăn gì? Mẹ cũng cần lưu tâm một số điểm khác về chế độ ăn cho bà bầu tiểu đường thai kỳ hàng ngày:
- Chia nhỏ bữa ăn:
Mẹ bầu nên chia 5 – 6 bữa/ngày với lượng vừa phải, tránh ăn quá nhiều một lần để giữ mức đường huyết ổn định và ngăn ngừa hạ đường huyết giữa các bữa.
- Ăn sáng đầy đủ:
Bữa sáng rất quan trọng để cung cấp năng lượng khởi đầu ngày mới, ổn định đường huyết và hỗ trợ hoạt động của não bộ, đặc biệt quan trọng đối với mẹ bầu trong thai kỳ.
- Lựa chọn thực phẩm GI thấp:
Các thực phẩm như gạo lứt, khoai lang là lựa chọn phù hợp vì chúng không làm đường huyết tăng nhanh, đồng thời cung cấp năng lượng đều đặn cho cơ thể.
- Tăng cường chất xơ:
Rau xanh như bông cải xanh, cà rốt hỗ trợ giảm hấp thu Glucose và tăng cảm giác no lâu, giúp mẹ bầu kiểm soát cân nặng hiệu quả.
Xem thêm:
Bà bầu nên ăn rau gì để tốt cho sự phát triển của thai nhi?
- Uống đủ nước:
Cần bổ sung 2 – 3 lít nước/ngày để hỗ trợ thải đường dư thừa qua nước tiểu và duy trì cơ thể khỏe mạnh.
- Kiểm soát khẩu phần ăn:
Mẹ bầu không cần "ăn cho hai người" mà nên ưu tiên khẩu phần vừa đủ, đảm bảo cân đối dinh dưỡng để ổn định đường huyết.
Sau bài viết trên chắc hẳn mẹ đã biết được tiểu đường thai kỳ kiêng ăn gì rồi phải không nào? Tiểu đường thai kỳ có thể kiểm soát nếu mẹ bầu tuân thủ chế độ ăn uống khoa học và hạn chế các thực phẩm gây tăng đường huyết không phù hợp như Avisure đã đề cập phía trên.
Mẹ có thể tìm hiểu thêm các thông tin khác về việc chăm sóc sức khỏe thai nhi và mẹ bầu tại website nhãn hàng Avisure hoặc liên hệ hotline 1800 0016 để được hỗ trợ.
Xem thêm:
Dấu hiệu tiểu đường thai kỳ 3 tháng cuối mẹ cần chú ý